Leiderschap is ook geen peptalk, maar het creëren van een inspirerende en motiverende omgeving waar mensen met optimaal gebruik van hun unieke persoonlijke talenten goed hun werk kunnen doen, betekenis en zingeving kunnen geven aan hun werk en hun spirit naar het werk kunnen brengen.

 

Leiderschap

Leiderschap is, net als het leven zelf, vooral een kwestie van aandacht en liefde.
·   Deze vorm van leiderschap werkt in elke organisatie.
·   Het is met nadruk niet soft.
·   Het werkt, maar het is niet de gemakkelijkste weg.

 

De basis van leiderschap is karakter en visie

Groei, zelfmanagement en werk zijn de pijlers voor leiderschap. Het gaat om het ZIJN, je karakter, wie je bent als mens. Dat kan zich alleen manifesteren in je gedrag.

Zijn en gedrag zijn dus de grondvesten van succesvol leiderschap.

 

Kenmerken van een leider:

 

Hij is authentiek.
Dit betekent allereerst dat hij zichzelf moet leren kennen voordat hij zichzelf kan zijn. Authenticiteit komt namelijk uit je diepste, waarste zelf en vereist diepgaand onderzoek vanuit de vraag: Wie ben ik?

 

Hij stelt zichzelf kwetsbaar op.
Dit betekent dat hij eerlijk en open is over zijn twijfels, zijn angsten en bedenkingen over iets of iemand en dat hij zijn fouten openlijk toegeeft, met name tegenover zijn medewerkers.

Het paradoxale is dat hier veel moed voor nodig is, omdat hij zijn oude opvatting over controle los moet kunnen laten. Hij moet voorgoed afstand willen kunnen doen van de illusie, dat hij grip heeft op de zaken. Iedereen in deze Westerse prestatiemaatschappij wordt geconditioneerd om niet kwetsbaar en niet authentiek te zijn.

Kwetsbaarheid heeft een dimensie van inlevingsvermogen, de vaardigheid om zichzelf in een ander te verplaatsen en de wereld vanuit het perspectief van de ander te bekijken.

 

Hij is ontvankelijk.
Hij neemt niet zonder meer andermans ideeën, zonder kritische analyse, aan, maar aanvaardt ze wel als waardevol om te bespreken.
Hij richt zich altijd op het idee en niet op degene die het oppert.

 

Hij is aanwezig.
Hij richt zich op het hier en nu en is op elk moment volledig beschikbaar voor zichzelf en anderen. Hij integreert al zijn waarden in alles wat hij doet.

 

Hij is nuttig.
Hij is nuttig omdat hij dienstbaar is aan anderen. Een primaire functie van een leider, is dat hij ervoor zorgt dat zijn mensen de middelen hebben om optimaal hun werk te doen.

 

Visie

De drie aspecten van visie
De visie van een organisatie of afdeling dient te worden gezien als iets waarin drie verwante, maar afzonderlijke aspecten samenvloeien, namelijk het doel, de missie en de waarden.

 

Het doel:
Het doel is altijd het antwoord op de vraag:

"Waarom ben ik hier?"

Voor de beeldvorming, winst maken kan nooit een doel zijn, het is een manier om het doel te realiseren. Het antwoord op de vraag moet altijd zo geformuleerd zijn, dat het je helpt je eigen betrokkenheid te definiëren en je eigen betekenis op één lijn te krijgen met de betekenis van de organisatie waarvoor je werkt.

 

Missie:
Dit wordt duidelijk wanneer het antwoord op de vraag wordt gegeven:

"Wat doen we om onze betekenis te realiseren?"

De missie kan om allerlei redenen veranderen, maar de betekenis verandert zelden of nooit.

 

De waarden:
Waarden zijn het antwoord op de vraag:

"Hoe verhouden we ons tot elkaar, terwijl we onze missie uitvoeren, om ons doel te verwezenlijken?"

De waarden binnen de organisatie komen voort uit de mensen, maar in eerste instantie is het de verantwoordelijkheid van de leider, om de ontwikkeling van waarden te leiden tot een gedragskader dat gunstig is voor de organisatie en haar mensen.
Een leider onderzoekt daarom zijn waarden door zich af te vragen:

"Ik wil werken in een organisatie die waarde hecht aan ....
en met mensen die waarden hechten aan ...."

 

Drie aspecten van visie

De drie aspecten van visie, doel, missie en waarden gelden voor de organisatie, maar ook voor je persoonlijke visie.
Een leider vormt dus ook zijn persoonlijke visie door antwoorden te vinden op de vragen:

1. "Wat is mijn betekenis op deze wereld, in dit leven, in dit beroep, in deze baan?"

2. "Wat moet ik doen om mijn huidige missie uit te voeren, om mijn betekenis te verwezenlijken?"

3. "Hoe wil ik zijn, hoe wil ik me gedragen, hoe wil ik mijn waarden uitdragen tegenover anderen terwijl ik mijn missie uitvoer om mijn betekenis te verwezenlijken?"

 

Wanneer je als leider dit concept van visie beheerst, dan kun je anderen/medewerkers helpen hun persoonlijke visie te ontwikkelen.
De mate waarin je persoonlijke visie samenvloeit en op één lijn komt met de visie van de gemeente Aalten, is een cruciale factor van succes.

 

Hans Oelen

Palaver-trainingen